Жиі оқылатын сөздер
Соңғы қосылған дүниелер
- ел, халық туралы мақал-мәтелдер
- "Үркер" тобының орындауындағы Наурыз әнінің сөзі
- Наурыз тойын тойлау үлгілері
- Мекемеде НАУРЫЗ тойын өткізудің бір үлгісі
- Наурыз тойының сценарийі
- Наурыз сценарийі
- 8 наурызға құттықтаулар
- Отан, туған жер, ел туралы мақал-мәтелдер
- балаларға арналған Наурыз тойының сценарийі
- Ақан серінің әндері
Қоныс той тілегі Тамада кітабынан
Өрісің кеңіп үй болдың,
Ие боп жаңа пәтерге.
Құлпырып тұр ғой көңілің,
Жуылғандай ақ нөсерге.
Шаттана ұстап кілтіңді,
Шалқайдың, досым, шат күліп.
Ұмыт боп күндер былтырғы,
Жұлдыз боп жанды тәтті үміт.
Көңіліңе күй күмбірі,
Жарың да жайраң қағады.
Түзелер енді тірлігің,
Қуанттың бала-шағаны.
Баспана болмай күйде жоқ,
Қажытар кісі есігі.
Дос-жаран тұрсын үйге кеп,
Тербетіп шаттық бесігін.
Көңілін тапқын көршінің,
Туыстай болар жұптассаң.
Қанатты қаққын серпіліп,
Еркің бар енді бассаң.
Өркендей берсін өренің,
Естіліп «іңгә» - әсем үн.
Кеңісін керегелерің,
Құт әкеп жаңа пәтерің!
Мектеп бітірген ініге Тамада кітабынан
Ат жалын тартып мін, інім,
Білімнің ұстап құрығын.
Жарқырай түсер ұлы күн,
Сыйласаң жүрек жылуын.
«Он үште отау иесі»,
жиырма бес десе жөн бөлек.
Үлесіңді қос тиесі,
Ерінбе, ізден, еңбек ет.
Компьютер сенің ғасырың,
Ғылымның жеткін шегіне.
Ақтарғын ойдың асылын,
Ұмтылып ғарыш көгіне.
Намысын кекке қайраған,
Найзағай сынды бол батыр.
Көз тіккен саған айналаң,
Алдында асу жол жатыр.
Қанатын қағар жыл жылдам,
Келеді ертең жаңа ұрпақ.
Аумай бір тұрсаң жұлдыздан,
Қарайды жұртың таңырқап.
Мектеп бітіру тойы Тамада кітабынан
Мектепті, балам, бітірдің,
Самғатты қиял ғарышқа.
Қанаты арман құсының
Апарсын сені алысқа.
Кешегі шәкірт бала едің,
Қарайсың бүгін жігіт боп.
Шарлаған арман әлемін,
Шыңдарға шыңнан биіктеп.
Отаның сипап маңдайдан,
Аямас сенен жақсысын.
Ізде, тап, қиыр-шалғайдан
Еліңе қажет бақ құсын.
Асқарға қолың соз балам,
Бәйгеге түс те, бақ сына.
Намысқа тиер озбаған,
Қол соғар жұртың жақсыға.
Ғылым қу, елге ет еңбек,
Маман бол қажет білікті
Өресі биік екен деп,
Мақтайды жампоз жігітті.
Білімді басқа жастадың,
Ғылымды іздеп үңіліп.
Өмірге сапар бастадың,
Алдыңда күліп тұр үміт.
Өмірден енді дәріс ал,
Білім мен ойды қоса ұштап,
Самғауға, балам, барын сал,
Қанатың болсын аттестат.
Түсініп жөн мен жобаны,
Ер жеткен жансың жетелі.
Шыңдарда ғана болады,
Қыранның салған мекені.
Тост-тілек пен дос-тілек кітабынан соңғы қоңырауға
Соңғы қоңырау
Кеше ғана мектеп табалдырығын аттаған сияқты едік – бүгін, міне, он бір жылдың қалай зулап өткенін байқамай да қалыппыз.
Қымбатты ұстаздар! Осы жылдар бойы бізге білім мен тәрбие беріп, үлкен өмірге дайындағандарыңызға алғысымыз шексіз! Сіздердің сенімдеріңізді ақтаймыз деп үміттенемін.
Ал, он бір жыл бойы бірге оқыған сыныптастарым, сендердің ендігі өмірлеріңе тек қана сәттілік тілеймін.Аңсаған армандарыңа қол жеткізіп, еліміздің көркеюіне үлестеріңді қоса беріңдер!
*******
Біздің құлағымыз мәңгі күмбірлеп тұратын күміс қоңыраудың ең алғашқы жарқын үні мен соңғы да болса мұңды, салмақты әсем сыңғыры. Ұстаздарымыздың қимас сезімдегі жанары мен мектебіміздің ақ баталы қариядай бейнесі бәріміздің жүрегімізде үлкен үміт, нық сенім ұялады.
Өмірдегі сара жолды кешегі шәкірт біз нақ осы сәттегі толқыныстан, тебіреністен, сезім арпалысымен бастаймыз. Әрине, қимаймыз, көзімізге жас та аламыз.
Сіздермен қимастықпен қоштасып тұрып, әлі де талай өрендерді білім нәрімен сусындатып, қанат қақтыра берулеріңізге тілектеспіз!
Кемел Кеніш Шығармашыл адамға
ШЫҒАРМАШЫЛЫҚ АДАМЫНА ТІЛЕК
Жайшылықта дарынды ерді білмейсіз,
Кейде көзге ілеміз де, ілмейміз.
Өмір өтіп, ел ескеріп жатса егер,
Сонда ғана қасымызда жүр дейміз.
Жүрегінде симфония ойнаған,
Ал миында мың мәселе қайнаған –
Саған бүгін келіп отыр қаумалап,
Өнер деген руласың – айналаң!
Елге тарап жатыр қанша жазғаның,
Ән де болып, әнші де боп маздадың.
Сазгер де бір – кенші, тауды қопарған!
Қазына боп елге жетсін қазғаның!
*********
Мен бұрын сырттай ғана танушы едім,
Ғибрат мінезіңнен алушы едім.
Қолдаған Қызыр ата Азамат деп,
Соңыңнан ұзақ қарап қалушы едім.
Сыйластық кейінірек өзіңізбен,
Ақылды нұр төгілді көзіңізден!
Тағдыр бірте-бірте тарта берді,
Сөйлемі бір қаралық сөзіңізбен!
Сөзіңмен таныстым да құлай бердім,
Төрт жағы түгел бейне Құдай көрдім:
Бойында бар екен деп жан-жақтылық,
Шимайлап жер-жаһанды сұрай бердім-
Мен Сізге ................. құлай бердім!
Құлатқан құдай шығар кім біледі,
Қаласа жылатады, күлдіреді...
Алатау мен Қаратау қосылғандай,
Арада ару-сенім үлбіреді.
***********
Білем сенде бір киенің барлығын,
Көрдім өмір кеңдігі мен тарлығын.
Қазығұрттың тауларынан дарыған,
Болмысыңа сақы мінез, арлы ұғым.
Өткен күндер көзді арбаған, қарыған,
Келешегін армандайды әр ұлан.
Сағым белде қозы бағып жүргенде,
Сары адырдан сабырлылық дарыған.
************
Қайырлы болсын үйіңіз
Қайырлы болсын үйіңіз,
жақсы болсын күйіңіз.
алдарыңнан шықсын әрдайым,
Көрсеткен жұртқа сыйыңыз.
Тойыңыз құтты болсын,
бақыты зор отау болсын.
Іші жанға толсын,
сырты малға толсын.
Өздеріңе ұзақ ғұмыр берсін,
Мәңгі кетпес ризық берсін.
Алдарыңнан күн шықсын,
арттарыңнан ай тусын.
***********
Мектеп бітіру кешінде айтылатын тілектер
Үлкен өмірге қанат қағып барасың. Қанатың талмасын, биіктерге шырқа! Жоғарғы оқу орнына оқуға түсіп, студенттік дәуірді қызықты өткізіп, абыроймен бітіруіңе тілектеспін. Таңдаған мамандығыңның мықты маманы, кәсіпқойы бол! Мектеп өмірі артта қалды, алдыңда күтіп тұрған
жаңа өмірдің баспалдақтарынан сүрінбей өте беруіңді тілейміз!
**************
Кеше ғана мектеп табалдырығын аттаған сияқты едік, бүгін міне он бір жылдың қалай зулап өткенін байқамай да қалыппыз.
Қымбатты ұстаздар! Он бір жыл бойы бізге білім беріп, үлкен өмірге дайындағандарыңызға үлкен рахмет! Сіздердің сенімдеріңізді ақтаймыз деп сенемін.
Ал, он бір жыл бойы бірге оқыған сыныптастарым,
сендердің ендігі өмірлеріңе тек қана сәттілік тілеймін.
Аңсаған армандарыңа қол жеткізіп, әр саланың мықты мамандары болып еліміздің көркеюіне үлестеріңді қоса беріңдер!
************
Аса құрметті осынау алтын ордаға «тарыдай болып кіріп, таудай болып шыққан» менің сыныптас достарым!
Бүгінгі күні бәріміз өзіміздің алтын ұямыздан «өмір» атты ұлы тауды бетке алып ұшып бара жатқанымызда айтар тілегім: қайда жүрсек те, қайда болсақ та, қанша жасқа келсек те бір-бірімізді ұмытпайық.
Әрқашан жадымызда есімімізді жаңғыртып жүрейік. Өйткені туған жеріміз ортақ, тіліміз, дініміз ортақ, оқыған мектебіміз, ұстаздарымыз ортақ, заманымыз, қоғамымыз ортақ, ең бастысы алтын шаңырақты, күміс уықты, киелі керегелі еліміз, арман – тілегіміз ортақ. Сондықтан қадірлі достар, Қорқыт бабамыз айтқандай «қара орманымыз шайқалмасын, қара тауымыз бүгілмесін, аққан дариямыз сарқылмасын, Түркі дүниесі түгел болсын!» Бұл тілектер, сыныптас достар, біздің бойтұмарымыз болсын!
Болса да өзге жүрек,
Адамға адам – тірек.
Сыныптастар мынау,
Сіздерге айтар тілек:
Дана сүйер ел бол,
Ар ойлаған бай бол.
Ең бастысы, АДАМ
Атымызға сай бол!
************
Құрметті бүгінгі салтанатты кешке жиналған қадірлі ұстаздарымыз, ата-аналарымыз және менің қимас достарым!
Міне, біз бүгін «тарыдай болып кіріп, таудай болып шыққан» ыстық ұямыз – мектебімізбен, бізді 11 жыл бойы оқытып, тәрбиелеген аяулы ұстаздарымызбен қоштасқалы тұрмыз.
Енді біздің құлағымыз күмбірлеген күміс коңыраудың үнін естімейді.
Енді біз ең қызықты сәттерімізді өткізген мынау мектептің ауласында жарыса жүгіріп, сыныбымыздағы парталарға таласа тармаса отырмаймыз.
Енді біз 11 жыл бойы біздің «еркелігіміз бен тентектігімізді» көтерген апайларымыз бен ағайларымыздың сабақтарында отырмаймыз, тақтаға шығып сабақ айтпаймыз!
Біз осы мектепте ұстаздарымыздың тәлім-тәрбиесін ала жүріп болашағымыздың іргетасы – фундаментін қаладық. Дәл қазір сол күндерге деген сезімді бастан өткеріп мұңайсақ та, ертеңгі болашағымызды ойлап жүрегіміз лүпіл қағып тұр!
Менің сыныптас достарым! Сендерге алдағы уақытта тек қана сәттілік жар болсын, жетістіктерге қол жеткізіңіздер, өмірден өз орындарыңды адаспай табыңдар! Бәрің де ақ жолмен аппақ көгершін армандарыңа сүрінбей жетіңдер! Өйткені, біз мектеппен қоштасып, үлкен өмірге қанат қағып барамыз. Енді бізді алда өмірдің сан тарау жолдары күтіп тұр. Сол жолда әрбіріміз бақыт үшін, өмірден лайықты орын алу үшін күресейік, достар! Ал алтын ұя – мектебіміз бен аяулы ұстаздарымызды жүрегімізде мәңгі ұмытпай сақтаймыз.
Аяулы ұстаздар! Сіздер жасаған еңбектеріңіз үшін шексіз алғыс білдіреміз!
************
Ұстаздың алғыс тілегі.
Алтын ұя мектептің тұлпарлары, дүлдүлі –
Жұлдыздары жүректің жетілдіңдер бүл күні!
Бірің – хакім, ал бірің болыңыздар ғұлама,
Мың дауыспен сайраған о, өмірдің бұлбұлы!
Ата-дәстүр бойынша сатпайды ұлан сүйегін,
Күй төгесің шанақтан – жақсы болды тиегің!
Құтты болсын тойларың шәкірттерім, көгершін,
Барлығыңды кеудеме басып, қысып сүйемін.
Сендерсіңдер тірліктің желкілдеген құрағы,
Ұстаздарың арманын өздеріңе ұлады!
Тойға ұлассын тойларың – ту қадаңдар биікке,
Жақсы туған жігітке жат жұрт келіп тұрады.
Оралыңдар отыздың ортасына толғанда,
Шүкіршілік етеміз жетсеңдер шың – арманға.
Ел – жұртың бар тілектес, жығылма өмір егесте,
Ал соңдарың айналсын қарақұрым орманға!
*************
Қоныс той тілектері
«Отан – отбасынан, отбасы – ошақ қасынан басталады» деген екен бабаларымыз. Ал сол ошақтың иесі - әйел, ал отбасының иесі – сол үйдің ері. «Еркек – шаңырақтың иесі әрі асыраушысы» - деп бекер айтпаған ғой.
Бүгін міне, жаңа үйге қоныс аударып, «Қоныс тойын» жасап жатырсыңдар. Олай болса үй иелеріне тілерім: өздерің табалдырығын жаңа аттаған жаңа үйлерің берекелі, ырыс мол, қыдыр қонған үлкен үйге айналсын. Шаңырақтарыңда тек қана той болсын дегім келеді.
*************
Бір данышпан «Керемет үй болмайды, үйді керемет ететін – сол үйдің әйелі. Ал үйдің шатыры – еркек. Өйткені ол сол баспананы ыстықтан, суықтан, жаңбырдан, қардан, селден қорғап тұрады» деген екен.
Құрметті үй иелері, мынау жаңа қоныстарың – баспаналарың құтты болсын!
Бірің – қорғаны, бірің – жылуы болып, қонақ үзілмейтін құтты шаңыраққа айналып, ақ дастархандарың тек қана тойға жайыла берсін! Қоныс тойларың құтты болсын!
***********
Көптен күткен үміттерің ақталып, жаңа үйге қол жеткізіпсіңдер, құтты болсын! Қуаныштарыңа ортақтасу үшін жиналып отырған мына қауымның сендерге айтар тілегі мол. Жаңа үйлеріңнің іргетасы мықты, керегесі кең, шаңырағы биік болсын! Ішінде тек қана татулық пен береке, қуаныш пен бақыт, құт пен ырыс салтанат құрылсын! Өз бастарыңа бақ-береке дарып, бала-шағаларың өсіп-өне берсін, қызығын көріңдер! Шаңырақтарыңда қуанышты тойлайтын жиын көп болсын! Қайғы-мұңдарың жоқ болсын!
***********
ТЕРМЕ
Ақылды адам байыса,
Рахатын көріп еңбектің,
Өмірін көркем гүл етер –
Дүние-байлықты құл етер!
Ақымақ-қарау байыса,
Туысын теуіп кеудеден,
Көңілін қара құл етер –
Дүниесі оны құл етер!
***********
Қоныс тойға бата тілек
Беретін асың болсын,
Көретін жасың болсын,
Басыңнан жақсылық кетпесін,
Жамандық саған жетпесін!
Қайырлы болсын үйің,
Жақсы болсын күйің,
Алдарыңнан шықсын әрдайым,
Көрсеткен жұртқа сыйың.
Той-думан құтты болсын;
Бақыты мол отау болсын,
Іші жанға толсын,
Сырты малға толсын.
Өздеріңе ұзақ ғұмыр берсін,
Мәңгі кетпес ризық берсін,
Алдарыңнан күн шықсын,
Арттарыңнан ай тусын!
**************
мына электронды мекенжайға хабарласыңыз.
Құтты болсын, 2010
All rights reserved