1 жасқа дейін – шақалақ, нәресте

1 жастан 10 жасқа дейін - сәби

1 жастан 2 жасқа дейін қыз бала – бөпе, ұл бала – бөбек

2 жастан 3 жасқа дейін – бүлдіршін

3 жастан 5 жасқа дейін – балдырған, балауса

6 жастан 7 жасқа дейін – бала, балақай

8 жастан 12 жасқа дейін – ойын баласы, жеткіншек

13 жастан 15 жасқа дейін – ересек бала, жасөспірім

16 жастан 19 жасқа дейін – бозбала, бойжеткен

20 мен 30 жас аралығы – жас жігіт, қыз

30 бен 40 жас аралығы – дүр жігіт, аға, еркек,  кәрі қыз, келіншек

40 пен 50 жас аралығы – ер түлегі, отағасы, әке, көке, әйел, ана, тәте

50 мен 60 жас аралығы – жігіт ағасы, сары кідір әйел

60 пен 70 жас аралығы - қарасақал, ата, қара кемпір, апа, әже

70 пен 80 жас аралығы - ақсақал, ақбұрым

80 мен 90 жас аралығы – ақ үрпек шал, ақ үрпек ана, қарт, қария

90 мен 100 жас аралығы - селкілдек шал, селкілдек кемпір

100 жастан жоғары - кейуана, баба

 

Мүшел жас

1- мүшел -13 жас (ер жете бастау)

2 - мүшел – 25 жас (жігіттік жас)

3 - мүшел – 37 жас (ақыл тоқтау)

4 - мүшел – 49 жас (орта жас)

5 – мүшел – 61 жас (орта жас)

6 -  мүшел – 73 жас (қарттық)

7 – мүшел - 85 жас (кәрілік)

8 - мүшел – 97 жас (қалжырау)

9 - мүшел – 109 жас (шөпшек сүю)

10 – мүшел -121 жас (немене сүю)

*************

10 жасқа дейін - қозы жасы деп қозы-лақ бақтырған,

10 мен 20 жас аралығын қой жасы деп қой, ешкі бақтырған,

20 мен 30 жас аралығын жылқы жасы деп жылқы бақтырған

***********

30 жас - орда бұзар,

40 жас - қылыш жас, қырықта қамал алар

50 - ел ағасы, ердің жасы

60 жас - пайғамбар жасы, алпыстың асқары, алпыстың асуы, асқаралы алпыс

70 жас - жетпістің белесі

80 жас - сексеннің сеңгірі

Құтты болсын туған күн,

Кіндігіңді кесіп ап,

Жібек жіппен буған күн.

Шілдехана суымен

Алғаш рет жуған күн.

Орап алып жөргекке,

Ақ сүтін асыл ананың,

Емірене емген күн.

Әкең келіп төбеңнен

Тебірене төнген күн.

Қуанғаннан ел-жұртың

Көрімдігін берген күн.

«Кімге тартты екен?» деп

Бетіңді ашып берген күн.

Туған күнің жыл сайын

Жүз жыл бойы тойлансын.

Өсіп үрім-бұтағың,

Арманыңа жете бер,

Өмір шексіз көк теңіз,

Тоқтамастан кеше бер.

 

Сізді 60 жасқа толған торқалы тойыңызбен шын жүректен құттықтаймыз!

         Осы таңда адам өмір жолының асқар биігі – алпыстың шыңына шығып отырған сізді, көпшілік мемлекетіміздің қайраткері, ғұмырын Қазақстан болашағына арнаған зиялы азамат ретінде таниды.

         Өмір жолында еңбексүйгіштік, қоғамдық белсенділікпен ерекшеленіп, нағыз азаматтық қасиеттерге ие ірі тұлға ретінде қазақ халқының игілігіне бөленіп, қызметтің ең қызықты да қиын салаларын атқарып отырған абырой-беделіңізді атап өтпей кетуге болмас.

         Бұл жылдар сіздің қоғамдық және жемісті еңбегіңіздің нағыз кемеліне келген кезең болды. Туған елге деген сүйіспеншілік арқылы парасатты да рухы биік ізбасарларыңызды тәрбиелеу жолында дарынды ұйымдастырушы қырынан көрініп келесіз.

         Қоғам игілігіне бағышталып отырған ерен еңбектеріңіздің еліміздің нығаюына өзіндік үлесі бар. Осынау игілікті істе қанатыңыз талмасын, қажыр-қаыратыңыз қашанда арта бергей!

         Өзіңізге және отбасыңызға зор денсаулық, ұзақ ғұмыр, ырыс пен ынтымақ, бақыт пен береке тілеймін! Шығар шыңдарыңыз әрқашанда биік болғай.

******

 

Талайларды қуантар екпіні елдің,

Сексен деген жасы ғой бектің, ердің.

Қанаш құрбым сексенге келді бүгін,

Рухы мықты ұрпағы тектілердің.

 

Ұл-қыздары ерекше шаттанып, күл,

Ата-ананың еңбегі ақталып тұр.

Елу бес жыл отасып Науша-қызбен,

Қанаш-жігіт өмірден бақ тауып тұр.

 

Қанаш пенен Наушадай асылдарға,

Асуларын тілеймін асуларға!

Қозы менен Баянның белгісіндей,

Жалғассыншы ғасырдан ғасырларға!

******

Әрбір ісіне адалдықты ту етіп, жеке басының ақыл-парасатымен кейінгілерге үлгі бола білген сүйікті

әпкемізді мерейлі жасымен құттықтай отырып, отбасының берекелі, бала-шағасының аман болуына, денсаулығы мықты қалпында ұзақ жасауына тілектеспіз. Әпке, елге сыйлы, туыстарыңызға бауырмал, әрдайым көпшіл қалпыңыздан айнымаңыз!

 

Жан әпке, қашаннан-ақ жаны жақсым,

Шыққандай жанарыңнан жадырап күн.

Ең алғаш сен туып, қуантыпсың

Жандарын біздің үлкен шаңырақтың.

 

Естияр боп тірлікте баянды кем,

Еркелетіп бәрімізді аялап ең.

Жарың кетті бақиға, сен қамықпа,

Бұл күнде таласуда немерелер құшаққа кең.

 

Балаларың – мәңгілік қуанышың.

Ұстаздық бақытың бар – жұбанышың.

Бір сені саф алтыннан кем көрмейміз.

Нағыз алтын жарқырап тұрады шын!

*****

Адам - өз өмірінің сәулетшісі. Даралар да, қаралар да, даналар да қонақ болып өтетін мына дүниеде әркім өз өмір соқпағын өзі сомдайды. Оның мәнді де, сәнді, мағыналы да, мазмұнды болуы сол өмір иесінің қарымы мен қасиетіне байланысты. Құдіретті табиғат адами қасиеттерін мол дарытқан Қадырәлі құдамыздың ғұмырнамасының айшықты ғибраты соның айқын белгісі.

         Алысқа да, ағайынға да жібек мінез, ықыласты мейіріммен танылған Қазима құдағи құдай қосқан қосағының ел арасында құрметінің асып, қиын да қызықты еңбек жолының жемісті болуы үшін жүрек жылуын арнап келеді.

         Қадірлі құдамыздың мерейлі мүшел жасы құтты болып, бақ-дәулеті арта берсін!

         Құтты болсын 60 деген жасыңыз,

         Қуаныштың кемерінен тасыңыз.

         Әрқашанда мықты болып денсаулық,

         Қажымастан жүзден әрмен асыңыз.

******

         Асыл Әке, ардағы ұл-қызының,

         Бәрін болжап жүретін алдағының.

         Қамқорымыз Сіз келіп 60 жасқа,

         Қуантып отырсыз ғой бізді бүгін.

 

         Анамыз Айшаменен қанаттасып,

         Жүріңіз әр күн сайын алға басып.

         Сіздерді мақтан етіп біз тұралық,

         Мөлдір бұлақ суындай асып-тасып.

 

         Жан Әке, құтты болсын 60 жасың,

         Біз үшін ардақты ғой алтын басың.

         Немереден көріңіз шөберені,

         Жыр алыбы Жамбылдың көріп жасын.

******

         Құтты болсын қуанышты күніңіз,

         Бақытты боп шаттық өмір сүріңіз.

         Алпыстың да асқарына жеттіңіз,

         Енді жүзге құлаш сермеп шығыңыз.

 

        Мереке күн нұрға толсын жүзіңіз,

        Қуаныңыз, шаттаныңыз, күліңіз,

        Бала-шаға қызығына кенеліп,

        Ортамызда аман-есен жүріңіз!

*****

Алтын күздің алғашқы күні Алатаудай ардақты әкеміз 70 жасқа толғалы отыр.

Сондай-ақ анамыз екеуінің өмірлерінің мәніндей  «Алтын тойлары». Гүлдей қыз өсірген, білдей ұлдар өсірген, балдай немере-жиендер сүйіп, өмір сүруге, адам болуға тәрбиелеген әке-шешемізді   қос қуаныштарымен құттықтаймыз.

Әкетай – асқар тауың,

анашың зәм-зәм бұлақтай.

Алла өзі демеу болсын,

жылатпай-дағы ,құлатпай.

«Гауһар тойға» жетіңіздер,

төрт құбылаң тең болып,

Шөлпілдетер шөбере сүйіп,

шөлміркер көңіл гүл атқай!

******

Тойға тарту

Сіз біздің Күнімізсіз жарқыраған,

Анадан қуат алған жарты ғалам.

Құны мен қасиеті тозбайтұғын

Біз үшін Ана деген алтын адам.

 

Анажан, көп көрдіңіз қасіретті,

Бұл күнде көзіңіздің жасы кепті.

Орныңда бар оңалар дегендейін,

Жаратқан шапағатын шашып өтті.

 

Әкеміз Мұрат бірақ көре алмады,

Ішінде кетіп еді көп арманы.

Аруағы оның Сізге ырза шығар,

Өзі еккен жайқалып тұр көк орманы.

 

Ырыс боп  Түсен ата әулетіне,

Келесіз бақ боп дарып дәулетіне.

Біздерді жеткізем деп жан салдыңыз,

Ананың бала деген бауыр еті де.

 

Анажан, өрлей берсін өр кемеңіз,

Ақтауға ақ сүтіңді тер төгеміз.

Мың жасап үрім-бұтақ ортасында,

Мәңгілік үстем болсын мәртебеңіз!

 

         Әрбір адамның өзіне тән ғұмыр жолы, тіршілік баяны бар, бірақ еткен еңбек, көрген бейнет, татқан зейнет, алған асу, жеткен биік әркімнің өмірінде әрқилы. Оны сырт көз өздерінше бағалап та жатады. Сондағы жалпының іздейтіні біреу: ол – кісілік келбет, азаматтық тұлға. Оған – дәл осындай адами асқақ қасиетке, қанша ғұмыр кешкенімен, жеткен де бар, жетпеген де бар.

         Өзінің өнегелі өмір соқпағында сыйластық пен достықтың ұлағатын ұлықтап, үлкенге құрмет, кішіге ізет болар ұлттық дәстүрлерді үкілеп келе жатқан Бәкеңмен жарты ғасырдан аса достығымыздың жарасып келе жатқанын мақтан тұтамын. Сенің де мағыналы өміріңнің, шуақты шаңырағыңның алтын діңгегі - өмірлік қосағың Жәмиләң, оның жалғасы, ертеңгі мәуелі жемісі – бауыр етің балаларың мен алтын асықтай немерелерің. Бүгінгі 70 жасқа толған мерейлі мүшел тойыңда өзіңе денсаулық, ұзақ ғұмыр, әулетіңе баянды бақыт тілеймін!